ประเทศที่ใช้ภาษาอาหรับในการสื่อสาร

      คุณเคยทราบไหมว่า "ประเทศใดบ้างในโลกพูดหรือใช้ภาษาอาหรับในการสื่อสาร?"  ผมเชื่อว่าหลายคนอาจคิดและให้คำตอบกับคำคำถามนี้ประมาณว่า ...

"ก็เป็นประเทศที่อยู่ในกลุ่มตะวันออกกลางหรือที่ใครๆ เรียกว่า "กลุ่มประเทศอาหรับ" การให้คำตอบดังกล่าวอาจจะมีส่วนถูก เเต่ไม่ถึงกับถูกต้อง 100% หากให้ระบุที่ตั้งหรือภูมิศาสตร์ของกลุ่มประเทศที่ใช้ภาษาอาหรับในการสื่อสาร เราอาจจะทราบถึงความเเตกต่างว่าอะไรบางอย่างเกี่ยวกับคำถามนี้ ...

แต่ก่อนอื่นผมอยากที่จะให้ผู้อ่านได้เข้าใจถึงความหมายของ 2 คำ คือ "กลุ่มประเทศอาหรับ" เเละ "ตะวันออกกกลาง" เพื่อความเข้าใจที่ตรงกันเกี่ยวกับประเด็นดังกล่าว กลุ่มประเทศอาหรับ เเละตะวันออกกลาง สองคำนี้มีความหมายต่างกันในเชิง ...

คำว่า "กลุ่มประเทศอาหรับ" หรือที่ภาษาเรียกว่า "ญามีอะฮฺ อัดดุวัล อัลอะรอบียะฮฺ - جامعة الدول العربية" หลายคนอาจจะมีความเข้าใจเชื่อมโยงกับชื่อองค์กรที่ตั้งขึ้นโดยกลุ่มประเทศอาหรับ นั่นก็คือ "สันนิบาตโลกอาหรับ" สันนิบาตโลกอาหรับ คืออะไร? สันนิบาตโลกอาหรับ คือ องค์กรที่เกิดขึ้นจากการรวมตัวของกลุ่มประเทศอาหรับ ภายใต้พื้นฐานทางชาติพันธุ์ ภาษา เเละวัฒนธรรม (Arab Based) ก่อตั้งขึ้นในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2488 มีศูนย์กลางที่ประเทศอียิปต์ ซึ่งต่อมาย้ายไปยังเมืองตูนิส ในประเทศตูนิเซียในช่วงปี พ.ศ. 2522 ถึงปี พ.ศ. 2532 ปัจจุบันมีสมาชิกทั้งหมด 22 ประเทศ มีวัตถุประสงค์เพื่อปกป้องเอกราชและอธิปไตยของประเทศสมาชิก

ส่วนคำว่า "ตะวันออกกลาง" หรือ "ชัรกุน อัลเอาซัฏ - شرق الأوسط" ในภาษาอาหรับ คือ พื้นที่ทางภูมิศาสตร์ซึ่งประกอบด้วยดินแดนรอบทะเลเมดิเตอร์เรเนียนทางด้านใต้และตะวันออก ซึ่งเป็นอาณาบริเวณที่ต่อเนื่องจากทะเลเมดิเตอร์เรเนียนตะวันออกไปยังอ่าวเปอร์เซีย เอเชียตะวันออกกลางเป็นอนุภูมิภาคของแอฟริกา-ยูเรเชีย หรือให้เฉพาะเจาะจงลงไปก็คือทวีปเอเชีย และบางส่วนของแอฟริกา สามวัฒนธรรมหลักของภูมิภาคเอเชียตะวันออกกลางได้แก่ วัฒนธรรมเปอร์เซีย วัฒนธรรมอาหรับ และวัฒนธรรมตุรกี

เเต่ถึงอย่างไรก็ตามคำว่า "ตะวันออกกลาง" ถูกจำกัดความถึงภูมิภาคอย่างกว้าง ๆ จึงไม่มีการกำหนดขอบเขตพรมแดนของอาณาบริเวณของภูมิภาคนี้ไว้อย่างเจาะจง แต่โดยทั่วไปแล้วเป็นที่เข้าใจกันว่า ภูมิภาคตะวันออกกลางนั้นจะครอบคลุมพื้นที่ประเทศต่าง ๆ ดังนี้คือ บาห์เรน อียิปต์ อิหร่าน ตุรกี อิรัก อิสราเอล จอร์แดน คูเวต เลบานอน โอมาน กาตาร์ ซาอุดีอาระเบีย ซีเรีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ เยเมน และดินแดนปาเลสไตน์ (เวสต์แบงก์และฉนวนกาซา) เเต่ในอีกการจำกันความหนึ่ง ตะวันออกกลางยังหมายรวมถึงประเทศที่อยู่ในทวีปแอฟริกาตะวันตกเฉียงเหนือ หรือที่เรียกว่า "กลุ่มประเทศมาเกร็บ" (Maghreb) หรือแอฟริกาตะวันตกเฉียงเหนือ ซึ่งประกอบด้วยแอลจีเรีย ลิเบีย โมร็อกโก และตูนีเซีย) มักถูกเชื่อมโยงเข้าเป็นส่วนหนึ่งของตะวันออกกลางด้วย เนื่องจากมีประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมเชื่อมโยงใกล้ชิดกันมาก ซึ่งก็รวมทั้งซูดาน มอริเตเนีย และโซมาเลียด้วยเช่นกัน ขณะที่ตุรกีและไซปรัสนั้น แม้ว่าโดยสภาพทางภูมิศาสตร์แล้วจะตั้งอยู่ภายในภูมิภาค แต่ทั้ง 2 ชาติก็มักจัดให้ประเทศตนว่าเป็นส่วนหนึ่งของยุโรปมากกว่า (แม้ว่ามหาวิทยาลัยเทคนิคตะวันออกกลางจะตั้งอยู่ในกรุงอังการา ประเทศตุรกีก็ตาม) ส่วนทางตะวันออกคือประเทศอัฟกานิสถานนั้น บางครั้งก็ถูกจัดโยงเข้ากับตะวันออกกลางด้วย.

       ในความเเตกต่างด้านที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ดังกล่าวนี้ ไม่อาจทำให้ประเทศอาหรับหรือประเทศในตะวันออกกลางมีความเเตกต่างกันมากนัก ในเรื่องภาษา สังคม เเละวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องภาษา ภาษาอาหรับ ถือว่าเป็นภาษากลางในการสื่อสาร ซึ่งผู้คนทั่วโลกพูดถึง 290 ล้านคน บทความนี้ผมก็อยากให้ผู้อ่านได้ทราบข้อมูลเกี่ยวกับชื่อประเทศที่ใช้ภาษาอาหรับในการสื่อสาร เผื่อบางครั้งอาจจะได้มีโอกาสเดินทางไปประเทศนั้นๆ กัน

      จากการศึกษาจากแหล่งข้อมูลพบว่ามีประเทศที่ใช้ภาษาอาหรับในการสื่อสารทั้งหมดถึง 27 ประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่มประเทศตะวันออกกลางเเละแอฟริกา ...


เรียบเรียงโดย : Ibnu Ahmad